بررسی سیستم بهای تمام شده سنتی و طراحی "سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت" در شرکت سهامی آب و فاضلاب روستایی استان فارس

هدف و انگیزه اصلی پژوهش حاضر طراحی مدل جدیدی تحت عنوان "هزینه یابی بر مبنای فعالیت (abc)"، و کاربرد عملی آن در شرکت سهامی آب وفاضلاب روستایی استان فارس می باشد. به همین منظور بهای تمام شده تولید ، مصرف وافت آب، در هر دو سطح کل بهای تمام شده و یک متر مکعب در 29 شهرستان در سال1390بر اساس سیستم abc محاسبه و نتایج آن با سیستم بهای تمام شده سنتی، مقایسه گردید. آزمون دادههای مربوط به بهای تمام شده مدل abc و هزینه یابی سنتی، با استفاده از آزمون های آماری کولموگوروف-اسمیرنوف، پارامتریک tتست و ناپارامتریک ویلکاکسون انجام شد، نتایج در سطح اطمینان 95% نشان می دهد که تفاوت معنی داری بین متوسط بهای تمام شده مصرف آب و افت آب، بر اساس هر یک از دو مدل و در هر دو سطح کل بهای تمام شده و یک متر مکعب وجود دارد. افزون بر این، بر اساس آزمون آماری انجام شده تفاوت معنی داری بین بهای تمام شده محاسبه شده بر اساس هر یک از دو مدل با نرخ تعرفه دولتی آب بهاء در هر دو سطح کل بهای تمام شده و در سطح هر واحد وجود دارد. اما تفاوت بین متوسط بهای تمام شده در هر دو سطح کل و یک متر مکعب تولید آب در هر دو سیستم abc و سیستم سنتی معنی دار نیست. افزون بر آن، نتیجه آزمون ها نشان می دهد که مدیران شرکت سهامی آب وفاضلاب روستایی فارس رضایت مندی بیشتری از سیستم abc نسبت به بهای تمام شده سنتی دارند. بنابر این، استفاده از مدل abc منجر به ارائه نتایج دقیق تر و مناسب تر شده ولزوم اصلاح نرخ تعرفه های دولتی آب بهاء را نیز نشان می دهد.